از ماکت‌های معماری علاوه بر ارائه طرح‌ها می‌توان در روند طراحی استفاده نمود زیرا ادراک‌هایی که از طریق نگرش به فرم در فضایی کالبدی حاصل می‌شوند متفاوت از ادراک از ترسیمات یا مدل‌های کامپیوتری است. بدین صورت ماکت‌های مطالعاتی امروزه جایگاه خود را در روند طراحی معماری پیدا کرده‌اند.

گونه‌های مختلف ماکت: ماکت به شیوه‌های گوناگونی ساخته می‌شود و نام‌های متفاوتی دارد. ماکت‌های مطالعاتی ماکت‌هایی هستند که به منظور بررسی، کاوش، تحقیق، تغییر و اصلاح ساخته می‌شوند.

ماکت‌ها به دو دسته تفکیک می‌گردند: ماکت‌های اصلی و ماکت‌های جانبی. ماکت‌های اصلی شامل مرحله خلق و تکمیل طرح می‌باشند و ماکت‌های جانبی مربوط به بخش‌ها یا جنبه‌های خاص طرح هستند.

ماکت‌های اصلی شامل ماکت اسکیس، ماکت نمودار، ماکت مفهومی، ماکت حجم، ماکت پر و خالی، ماکت گسترش و ماکت ارائه یا ماکت نهایی می‌شوند.

ماکت‌های جانبی شامل ماکت سایت و توپوگرافی، ماکت بافت شهری، ماکت محیط و پوشش گیاهی، ماکت فضای داخلی، ماکت مقطع (برش)، ماکت نما، ماکت سازه یا اسکلت و ماکت جزئیات (دیتیل) یا اتصالات هستند.

ماکت اسکیس: ماکت اسکیس فاز اول ماکت‌های مطالعاتی است. در این ماکت‌ها ظرافت و دقت اهمیتی نداشته و روشی پرسرعت برای نمایش فضای مدنظر طراح هستند. ماکت اسکیس معمولا در مقیاس کوچک و با مصالح ارزان همچون مقوا و فوم ساخته می‌شود.

ماکت حجمی: ماکت ساده‌ای که احجام را نشان می‌دهد و معمولا بازشو ندارد. این ماکت‌ها در مقیاس کوچک و برای نمایش حجم و اندازه و تناسبات ساختمان ساخته می‌شوند.

ماکت فضای داخلی: ماکت‌های داخلی برای نمایش فضاهای داخلی و مبلمان ساخته می‌شوند. مقیاس این ماکت‌ها ۱/۵۰ یا ۱/۲۵ بوده و در مقیاس‌های بزرگتر نیز کارآمدتر هستند. در این ماکت‌ها معمولا تمهیدات متنوعی برای دسترسی بصری به فضای داخلی ایجاد می‌شود. گاهی بام را متحرک می‌سازند و گاهی از یک وجه، دیوار را برمی‌دارند و بعضا حفره‌ای در زیر ساختمان ایجاد می‌کنند که از آن می‌توان تمام فضای داخلی را دید.

ماکت ارائه: این ماکت مراحلی را پشت سر گذاشته و طرح کامل‌شده را نشان می‌دهد که با دقت و ظرافت ساخته شده‌است. این ماکت برای تایید تصمیمات اتخاذ شده در مرحله طراحی و برقراری ارتباط با کارفرمایان ساخته می‌شود. ماکت نهایی می‌توان تک‌رنگ بوده و از مصالحی همچون چوب بالسا و فوم‌برد ساخته شود. به این صورت می‌توان به راحتی مناطق در نور و سایه را در ماکت مشاهده نمود.

منبع: طراحی معماری با استفاده از ماکت‌سازی، مترجمین: کوروش محمودی، رضا بصیری مژدهی و سارا تورانیان